طرح بزرگ جنگل کاری در حاشیه شهر تهران/ توسعه فضای سبز به ۵۰ هزار هکتار
برخی از مناطق کلیدی برای توسعه جنگل‌کاری شامل اراضی جنوب آرادکوه، اراضی شهر آفتاب، اراضی غرب کلاغایه، اراضی مشرف به سد ماملو و سایر اراضی پیرامون تهران است. این مناطق برای جلوگیری از توسعه غیرقانونی شهر و حفظ نقش حفاظتی و اکولوژیکی انتخاب شده‌اند.
طرح جنگل‌کاری در حاشیه شهر تهران، که به عنوان “کمربند سبز پیرامونی” شناخته می‌شود، تا پایان این دوره از مدیریت شهری تکمیل شده و مساحت آن به بیش از ۵۰ هزار هکتار خواهد رسید. همچنین، خرید و تملک باغات نیز در دستور کار شهرداری تهران قرار گرفته است.
جنگل‌کاری‌های حاشیه شهر تهران، که به طرح کمربند سبز پیرامونی شهر تهران شناخته می‌شود، علاوه بر تاثیرات مثبت آب و هوایی و اکولوژیکی، نقش مهمی در حفظ حریم شهر و جلوگیری از گسترش بی‌رویه آن ایفا می‌کند. این کمربند سبز همچون حصاری بزرگ، مانع از دست‌اندازی سودجویان، زمین‌خواران و کوه‌خواران به اراضی اطراف شهر خواهد شد.
تاریخچه طرح کمربند سبز پیرامونی
طرح کمربند سبز پیرامونی از سال 1365 آغاز شده و همچنان ادامه دارد. مدیریت شهری همواره تلاش کرده تا با کاشت گونه‌های متنوع، این کمربند را گسترش دهد. در این دوره نیز برای افزایش سرانه فضای سبز و بهبود محیط زیست، شهرداری تهران اقداماتی از جمله تملک و توسعه باغات، احداث بوستان‌های عمومی و جنگل‌کاری به‌ویژه در حاشیه شهر، به اجرا گذاشته است.
تملک باغات و احداث بوستان‌های عمومی
حسین نظری؛ معاون خدمات شهری و محیط زیست شهرداری تهران، در 20 شهریور 1403 از تملک 27 قطعه از باغات و اراضی مشجر در مناطق کم‌برخوردار تهران، شامل مناطقی مانند 2، 7، 8، 9، 10، 11، 12، 14، 16، 17 و 20 خبر داد. این اقدام، دسترسی شهروندان این مناطق به فضای سبز را افزایش می‌دهد.
در سال 1402 نیز 3 قطعه ملک و یک باغ در مناطق 8، 15، 16 و 17 تملک شده و احداث بوستان‌های عمومی در این مناطق آغاز شده است. این اقدامات با هدف توزیع عادلانه فضای سبز در مناطق کمتر برخوردار صورت گرفته است.
آمار و اهداف جنگل‌کاری
توسعه کمربند سبز، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های زیست‌محیطی تهران، از سال 1365 در جریان است. بر اساس آمار اعلام‌شده توسط علی‌محمد مختاری، مدیرعامل سازمان بوستان‌ها و فضای سبز تهران، تا پایان سال 1402، مساحت کمربند سبز تهران به 48240 هکتار رسیده است و برنامه‌ریزی شده تا در سال 1403، 3000 هکتار دیگر جنگل‌کاری انجام شود. این اقدام‌ها با استفاده از تکنولوژی‌های جدید آبیاری زیرسطحی و گونه‌های مثمر و غیرمثمر انجام خواهد شد و مساحت کل کمربند سبز به بیش از 50 هزار هکتار می‌رسد.
مکان‌های پیش‌بینی‌شده برای جنگل‌کاری در سال 1403
برخی از مناطق کلیدی برای توسعه جنگل‌کاری شامل اراضی جنوب آرادکوه، اراضی شهر آفتاب، اراضی غرب کلاغایه، اراضی مشرف به سد ماملو و سایر اراضی پیرامون تهران است. این مناطق برای جلوگیری از توسعه غیرقانونی شهر و حفظ نقش حفاظتی و اکولوژیکی انتخاب شده‌اند.
اجرای سیستم آبیاری هوشمند و توسعه پایدار فضای سبز
یکی از ویژگی‌های جدید پروژه کمربند سبز، بهره‌گیری از سیستم آبیاری هوشمند زیرسطحی است. این سیستم با استفاده از سنسورها، میزان رطوبت خاک، دمای هوا و نور خورشید را اندازه‌گیری کرده و زمان و مقدار آبیاری را به‌طور خودکار تنظیم می‌کند. این رویکرد باعث صرفه‌جویی در منابع آبی و بهبود کارآیی آبیاری می‌شود.
افزایش سرانه فضای سبز و بهبود شرایط زیست‌محیطی پایتخت
شهرداری تهران با توسعه کمربند سبز و احداث بوستان‌ها در مناطق کمتر برخوردار، در تلاش است تا سرانه فضای سبز را به سطوح استاندارد بین‌المللی برساند. این اقدامات می‌تواند تاثیر چشمگیری در کاهش آلودگی هوا و بهبود کیفیت زندگی شهروندان داشته باشد.
در سه سال گذشته، توسعه فضای سبز به‌طور قابل توجهی بیشتر از میانگین سالانه سنوات قبل بوده است. به‌عنوان مثال، در اسفند 1400، 1250 هکتار و در اسفند 1401، 1500 هکتار دیگر به کمربند سبز افزوده شد. امسال نیز با افزودن 2000 هکتار، این طرح به فاز نخست تکمیل خود نزدیک می‌شود.