مدیرعامل سازمان تاکسیرانی شهر تهران درباره موانع نوسازی تاکسی‌های فرسوده گفت: یکی از مشکلات مهم، هزینه اسقاط خودروهای فرسوده است.
نوسازی تاکسی‌های فرسوده تهران که تعداد آن‌ها به حدود ۴۰هزار دستگاه می‌رسد، یک ضرورت است و اهمیت این نوسازی بر هیچ‌کس پوشیده نیست، اما چرا روند نوسازی تاکسی‌ها کند است؟
در بسیاری از شهرهای دنیا، تاکسی به‌عنوان وسیله‌ای لوکس مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما در کلان‌شهر تهران، تاکسی‌ها جزیی از حملونقل عمومی محسوب می‌شوند و هم‌پای مترو و اتوبوس در جابه‌جایی شهروندان فعال هستند.
در کلان‌شهر تهران حدود 80 هزار تاکسی وجود دارد و طبق آمار، روزانه حدود 4 میلیون نفر از شهروندان سفرهای درون‌شهری خود را با تاکسی انجام می‌دهند. سهم قابل‌توجه این وسیله نقلیه در جابه‌جایی مسافر و به‌تبع آن آلودگی هوا، ضرورت توجه و رسیدگی به وضعیت تاکسی‌ها را دوچندان می‌کند، با این حال، یکی از مشکلاتی که در این ناوگان پرطرفدار میان مسافران وجود دارد، فرسودگی تاکسی‌هاست.
سال‌هاست مسئولان مربوطه در تلاش هستند چهره شهر را با نوسازی تاکسی‌های فرسوده تغییر دهند، اگرچه طی این روند وضعیت تاکسی‌های شهر نسبت به گذشته بهبود یافته، اما سرعت فرسوده شدن آن‌ها از روند نوسازی پیشی گرفته است. به‌گفته مسئولان، اکنون نیمی از تاکسی‌ها فرسوده هستند و بنابراین ضرورت نوسازی این خودروها بیش از پیش احساس می‌شود.
خودروهای فرسوده نه‌تنها مصرف سوخت بالاتری دارند، بلکه تولید آلاینده‌های بیشتری نیز می‌کنند، این در حالی است که آلودگی هوا با بیماری‌های تنفسی و قلبی نیز مرتبط است، بنابراین، نوسازی ناوگان می‌تواند به کاهش این مشکلات و افزایش کیفیت زندگی شهروندان کمک کند.
علاوه بر این، بر اساس مطالعات، خودروهای جدید به‌طور متوسط 50 تا 70 درصد کمتر از خودروهای قدیمی آلاینده تولید می‌کنند، به‌عنوان مثال، نوسازی 1000 تاکسی قدیمی می‌تواند به کاهش سالانه حدود 250 تن دی‌اکسید کربن و 10 تن نیتروژن اکسید (NOx) منجر شود، بر این اساس، نوسازی ناوگان فرسوده تاکسیرانی یک ضرورت به‌شمار می‌آید.
سن فرسودگی برای خودروهای دوگانه‌سوز و بنزینی 12 سال، خودروهای هیبریدی 15 سال و خودروهای برقی 20 سال تعیین شده است. در صورت عدم دریافت دو دوره متوالی معاینه فنی، این خودروها فرسوده محسوب می‌شوند. بر اساس ماده 8 قانون هوای پاک، تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی مالک وسایل نقلیه موتوری اعم از سبک، نیمه‌سنگین، سنگین و موتورسیکلت مکلفند وسایل نقلیه خود را پس از رسیدن به سن فرسودگی از رده خارج کنند، اما به‌دلیل شرایط اقتصادی و اجتماعی و نبود زیرساخت‌های لازم، تحقق این قانون میسر نشده است و عملاً پلیس راهور که باید از تردد این خودروها جلوگیری کند، اقدامی در این زمینه انجام نمی‌دهد.
شادی مالکی؛ مدیرعامل سازمان تاکسیرانی شهر تهران درباره موانع نوسازی تاکسی‌های فرسوده به تسنیم گفت: یکی از مشکلات مهم، هزینه اسقاط خودروهای فرسوده است. خوشبختانه، مبلغ پرداختی به‌ازای اسقاط خودرو در سال جاری نسبت به سال گذشته افزایش یافته است، اما ممکن است پرداخت این مبلغ به راننده تاکسی تا سه ماه به‌طول بینجامد، در حالی که راننده باید این مبلغ را هنگام ثبت‌نام به‌عنوان آورده ارائه کند.
وی اضافه کرد: اگر این فرآیند به‌نحوی تغییر کند که مبلغ اسقاط در مراحل ابتدایی یا حتی پیش از آغاز ثبت‌نام پرداخت شود (همان‌طور که در گذشته نیز سابقه داشته است)، می‌تواند به تسریع این فرآیند کمک شایانی کند.
وی همچنین درباره کمبود خودروهای پیشنهادی در طرح نوسازی بیان کرد: در سال گذشته تنها خودروی سورن در این طرح وجود داشت، اما امسال چهار خودرو در سبد قرار گرفته است. اگر تعداد خودروهای پیشنهادی افزایش یابد و قیمت‌ها رقابتی‌تر و مناسب‌تر شود، قطعاً به بهبود این طرح کمک خواهد شد.
مدیرعامل سازمان تاکسیرانی شهر تهران در ادامه اظهار کرد: در طرح جدید نوسازی ناوگان تاکسیرانی، متقاضیان می‌توانند خودروی خود را از بین خودروی B511 محصول شرکت فرداموتور، خودروی سمند سورن پایه گازسوز محصول ایران‌خودرو و دو خودروی برقی دیگر انتخاب کنند.
وی افزود: با توجه به اینکه تاکسی‌ها از جمله خودروهای پرتردد هستند و در صورت فرسودگی، علاوه بر افزایش آلودگی هوا، سلامت راننده و مسافر را نیز به خطر می‌اندازند، شهرداری تهران تسهیلات ویژه‌ای برای نوسازی ناوگان تاکسی‌ها در نظر گرفته است. تاکسیران‌هایی که خودروهای آن‌ها مدل 1390 و قبل از آن هستند، می‌توانند نسبت به نوسازی اقدام کنند.
مالکی اعلام کرد: برای نخستین بار تسهیلات ویژه‌ای برای نوسازی ناوگان تاکسیرانی شهر تهران ارائه شده است و تاکسیرانان می‌توانند برای کسب اطلاعات بیشتر به دفاتر شرکت‌های تاکسیرانی یا سایت ‘nnhk.ir’ مراجعه کنند.
در این دوره مدیریت شهری، نزدیک به 8 هزار دستگاه تاکسی نوسازی شده که 171 دستگاه از آن‌ها خودروهای برقی بوده‌اند، طی 10 تا 11 ماه گذشته نیز حدود 3300 پرونده نوسازی به نتیجه رسیده است، با این حال، سید جعفر تشکری هاشمی، رئیس کمیسیون عمران و حملونقل شورای شهر تهران در انتقاد از روند نوسازی تاکسی‌ها اظهار کرد: مطابق با آمار موجود، سالیانه یک‌ونیم میلیون خودرو در کشور تولید می‌شود، اما متأسفانه سهم تاکسیرانی از این تولید حدود 2000 دستگاه است که این موضوع به‌هیچ‌وجه قابل قبول نیست.
وی افزود: سازمان تاکسیرانی باید سالیانه حداقل 8 هزار دستگاه خودرو را نوسازی کند و در حالی که باید از ابتدای دوره تاکنون 24 هزار دستگاه تاکسی نوسازی می‌شدند، تنها حدود 8 هزار دستگاه خودرو نوسازی شده‌اند و این به‌معنای آن است که ما از برنامه مصوب عقب هستیم و درصد کمی از آن را عملیاتی کرده‌ایم.
البته مالکی؛ مدیرعامل سازمان تاکسیرانی شهر تهران درباره اظهارات اعضای شورای اسلامی شهر مبنی بر کند بودن روند نوسازی ناوگان تاکسیرانی در تهران گفت: توانایی شرکت‌های خودروساز داخلی در ارائه خودروهایی که برای رانندگان قابل قبول و مورد تأیید وزارت کشور هم هستند، باید در نظر گرفته شود. در سال گذشته 3 هزار و 300 پرونده برای دریافت خودروی سورن تشکیل شده بود که تا امروز واگذاری تمام این خودروها صورت نگرفته است.
با توجه به اینکه نوسازی تاکسی‌های فرسوده نه‌تنها به بهبود کیفیت هوای شهری کمک می‌کند، بلکه چهره شهر را هم تغییر می‌دهد و در نهایت موجب آرامش و راحتی شهروندان در ترددهای روزانه خواهد شد، تسریع در روند نوسازی که ارتباط مستقیم با اراده مسئولان، تولید خودرو به‌میزان مورد نیاز و رفع موانع مذکور دارد، یکی از مطالبات به‌حق و جدی شهروندان است که امیدواریم در سال پایانی فعالیت این دوره مدیریت شهری نسبت به آن اهتمام ویژه‌ای مشاهده شود.
